Jobcenter w Niemczech – Twój kompleksowy przewodnik po zasiłku Bürgergeld (dawniej Hartz IV)

„Bezrobocie to stan, w którym masz czas, ale nie masz pieniędzy. Praca to sytuacja, w której masz pieniądze, ale nie masz czasu.” – Nieznany autor

Czym jest Jobcenter i jakie przepisy je regulują?

Jobcenter to instytucja odpowiedzialna za wypłacanie zasiłku Bürgergeld (dawniej Hartz IV) osobom bezrobotnym w Niemczech. Podstawą prawną jest Kodeks Socjalny II (Sozialgesetzbuch II – SGB II).

Kluczowe przepisy to:

§ 6d SGB II – Definicja Jobcenter (Link)

§ 7 SGB II – Kto ma prawo do świadczeń? (Link)

§ 20 SGB II – Wysokość świadczeń (Link)

§ 22 SGB II – Koszty mieszkania i ogrzewania (Link)

§ 9 SGB II – Dochody gospodarstwa domowego (Link)

Kto ma prawo do Bürgergeld?

Aby otrzymać Bürgergeld, musisz spełnić następujące warunki:

✔ Masz 15-67 lat.
✔ Jesteś zdolny do pracy (możesz pracować co najmniej 3 godziny dziennie).
✔ Twój stały adres znajduje się w Niemczech.
✔ Nie posiadasz wystarczających dochodów lub majątku, aby samodzielnie się utrzymać.
✔ Aktywnie poszukujesz pracy i jesteś gotowy do udziału w programach aktywizacyjnych.

Czy obcokrajowcy mają prawo do Bürgergeld?

✔ Obywatele UE muszą mieszkać w Niemczech co najmniej 5 lat lub mieć legalne zatrudnienie.
✔ Obywatele spoza UE potrzebują pozwolenia na pobyt i pracę.
❌ Osoby przyjeżdżające do Niemiec tylko w celu szukania pracy nie mają prawa do świadczeń (§ 7 SGB II).

Ile wynosi Bürgergeld?

Wysokość świadczenia zależy od sytuacji życiowej. Aktualne stawki:

Poza tym Jobcenter pokrywa koszty wynajmu i ogrzewania, jeśli są one uznane za „odpowiednie” (§ 22 SGB II).

Czy Jobcenter pokrywa ubezpieczenie zdrowotne?

Tak! Osoby pobierające Bürgergeld są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, które jest opłacane przez Jobcenter. Składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz pielęgnacyjne są odprowadzane do odpowiedniej kasy chorych. Dzięki temu beneficjenci mają zapewniony dostęp do podstawowej opieki medycznej bez dodatkowych kosztów.

Jak wpływa to na emeryturę?

Podczas pobierania Bürgergeld nie są odprowadzane składki na ubezpieczenie emerytalne. Oznacza to, że okres ten nie liczy się do stażu pracy wymaganego do uzyskania pełnej emerytury. Osoby długotrwale pobierające Bürgergeld mogą mieć niższą emeryturę w przyszłości. Jeśli planujesz długoterminowe wsparcie ze strony Jobcenter, warto skonsultować się z doradcą ds. emerytalnych i rozważyć alternatywne sposoby zabezpieczenia przyszłości finansowej.

Jakie dokumenty są potrzebne do wniosku?

✔ Dowód osobisty lub paszport
✔ Meldunek w Niemczech
✔ Umowa najmu i ostatnie rozliczenie kosztów dodatkowych
✔ Dokumenty dotyczące dochodów i majątku
✔ Wyciągi bankowe z ostatnich 3 miesięcy
✔ Potwierdzenie ubezpieczenia zdrowotnego

Na jak długo przyznawane jest Bürgergeld?

Zasiłek jest przyznawany na 6-12 miesięcy. Po tym czasie należy złożyć wniosek o przedłużenie, jeśli sytuacja finansowa się nie poprawiła (§ 41 SGB II).

Czy mogę opuścić 'teren’ Jobcenter?

Tak, ale na krótko!

• Osoby otrzymujące Bürgergeld muszą być „dostępne” dla urzędu i nie mogą przebywać poza miejscem zamieszkania dłużej niż 21 dni w roku. Należy pamiętać, że są to dni kalendarzowe, co oznacza, że liczą się wszystkie dni – niezależnie od tego, czy jest to środa, niedziela czy święto.
• Dłuższe wyjazdy wymagają zgody Jobcenter (§ 7b SGB II).

Czy mogę pracować i jednocześnie pobierać Bürgergeld?

Tak, ale część dochodu zostanie odliczona:

• 100 euro jest wolne od potrąceń.
• Od 100 do 520 euro – 20% dochodu pozostaje wolne od potrąceń.
• Od 520 do 1000 euro – 10% dochodu pozostaje wolne od potrąceń (§ 11b SGB II).

Kim jest Aufstocker?

Aufstocker to osoba, która pracuje, ale nie zarabia wystarczająco na utrzymanie. W takim przypadku Jobcenter dopłaca różnicę, aby dochód osiągnął minimalny poziom. Dochody są częściowo potrącane według zasad określonych w § 11 SGB II.

Jakie są możliwości kształcenia i przekwalifikowania?

Czy muszę zwrócić pieniądze, jeśli znajdę pracę?

Podsumowanie

Jobcenter może być ogromnym wsparciem dla osób w trudnej sytuacji finansowej, ale wiąże się z wieloma przepisami i obowiązkami. Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się z lokalnym Jobcenter lub sprawdź informacje online: www.arbeitsagentur.de.